CouranD #87 - De zoekmonopolist
Over de machtspositie van Google, het scrapegedrag van Nvidia, dure bugs, het spelletje Banana, en meer....
Goedezondag,
We zijn vijftien gouden medailles verder sinds de laatste editie van deze nieuwsbrief. Wat een heerlijke twee weken als je sportliefhebber bent. Maar ook als je dat niet bent. Wedstrijden die in de laatste seconde worden gewonnen zijn voor iedereen vermakelijk, toch?
Ik kan er zelf niet stemmen, toch blijf ik de Amerikaanse verkiezingen fascinerend vinden. Dat begon bij de campagne van Obama in 2008. Ik zat nog op de middelbare school. Op de nacht van de verkiezingen organiseerde mijn school een Amerikaans themafeest, waarbij we met z’n allen de uitslagen van de verkiezingen zagen binnendruppelen. Met als apotheose de historische overwinning van Obama. Inmiddels zijn we zestien jaar verder, en ziet het politieke landschap er heel anders uit. Zowel in de VS als in Europa en Nederland. “Amerikanen zijn gek” is al langer een veelgehoorde uitspraak, maar de verkiezingen zijn dit jaar echt ronduit raar geworden.
Ik ben geen expert in de Amerikaanse politiek, en dus ook niet bepaald in een positie om dit alles te duiden. Maar ik lees er wel veel over, en vind het reuze interessant. Trump was aan de winnende hand, maar dat lijkt de afgelopen twee weken te draaien. Kamala Harris heeft momentum, en ook de keuze voor Tim Walz (tot voor kort relatief onbekend) lijkt goed uit te pakken. Hij is ‘gewoontjes’, en dat is blijkbaar nodig in de campagne. Ondertussen gaat Trump lekker verder met gek doen. Het lijkt wel alsof hij niet (meer) wil winnen. Zou hij expres willen verliezen? Om vervolgens een poging te doen om (met geweld) zich nog steviger in de macht te zetten? Ik kijk nergens meer van op.
Maar goed, ik dwaal af. Daar gaat deze nieuwsbrief helemaal niet over. CouranD zou over technologie, media, cultuur, gadgets, opvallende internetfenomenen, en meer van dat soort onderwerpen moeten gaan. Dus, deze editie: de manieren waarop internetzoeken gaat veranderen, en een hele lijst Bits & Bytes over onder andere de bizarre ruzie tussen twee AI-startup founders, een hele dure softwarefout, de impact van klimaatverandering op onze kaasstad Gouda, en meer.
Enjoy!
🔎 De drie manieren waarop zoeken op het internet gaat veranderen
Al ruim twintig jaar is Google de dominante internetzoekmachine. Dankzij Google zijn we allemaal gewend geraakt aan het invoeren van een zoekopdracht in een leeg invulveld, om na enkele (milli)seconden een lange lijst aan zoekresultaten van over het hele internet voorgeschoteld te krijgen. Een simpele, maar krachtige gebruikerservaring, die er inmiddels zo ingesleten is dat we niets anders meer gewend zijn.
Maar dat is aan het veranderen. En die verandering is drieledig. Ten eerste verandert de manier waarop we zoeken. Ten tweede gaat de tool waarmee we zoeken mogelijk veranderen. En ten slotte gaat verandert de informatie die we zoeken (en vinden).
Laten we beginnen met de manier waarop we zoeken. Dat generatieve kunstmatige intelligentie de boel op z’n kop zet is al enige tijd duidelijk. De gevestigde zoekmachines en nieuwe partijen zoals Perplexity experimenteren allemaal met vernieuwde zoekervaringen op basis van kunstmatige intelligentie, waarbij de het zoekresultaat geen lijst van bronnen is, maar een volledig antwoord op basis van deze bronnen. Doorklikken is straks niet meer nodig. En daar zijn de oorspronkelijke bronnen natuurlijk niet blij mee.
En dan de tool waarmee we zoeken. De dominantie van Google is overduidelijk. Bijna iedereen gebruikt Google om te zoeken. Het werkwoord Googlen is synoniem met zoeken op het internet, zoals Spa dat is voor bronwater, en Chocomel voor chocolademelk. Deze week oordeelde een Amerikaanse rechter dat Google een monopolie is, en op illegale wijze die positie weet te behouden. Google is zo groot dat het zich kan veroorloven om 20 miljard dollar aan Apple te betalen om de standaard zoekmachine in Safari te zijn. En dat doet het bedrijf ook bij andere browsers zoals Mozilla. Om nog maar te zwijgen over Chrome, de browser van Google zelf. Hoewel er nog niets over maatregelen is gezegd, betekent het feit dat Google nu als monopolie wordt aangemerkt wel dat er iets gaat veranderen, en het makkelijker moet gaan worden voor andere partijen om zich op de zoekmarkt te begeven. Het idee is dat de concurrentie rondom zoeken gestimuleerd wordt. Dit geldt overigens voor de VS; in de EU zijn er al maatregelen getroffen om de dominante positie van Google tegen te gaan, zij het met weinig effect tot dusver.
Tot slot, de informatie die we vinden. Zoekmachines maken allerlei deals met uitgevers en websites. Enerzijds om hen te compenseren voor het feit dat hun materiaal gebruikt wordt voor door AI-gegenereerde zoekresultaten. Anderzijds om hun materiaal überhaupt in de zoekresultaten weer te geven. En dat is nieuw. Zo heeft Google een deal met Reddit, waardoor het materiaal van Reddit alleen via Google te ‘vinden’ is. Microsoft klaagt dat het geen toegang meer heeft tot Reddit, een belangrijke bron van informatie voor veel online zoekers. Perplexity en OpenAI maken ook exclusieve deals met uitgevers. Dit kan betekenen dat het zoeken vergelijkbaar wordt met streamen. Afhankelijk van waar je naar op zoek bent, moet je terecht bij een andere aanbieder. Voor Game of Thrones ga je naar HBO, en voor Sex Education naar Netflix. Voor Reddit ga je naar Google, en voor The New York Times naar Perplexity, bijvoorbeeld.
En zo komen we weer terug bij de dominante positie van Google. De Amerikaanse rechter oordeelde dat Google op ongeoorloofde wijze hun positie (en geld) gebruikte voor de distributie van Google als zoekmachine op alle belangrijke plekken waar mensen zoeken. Maar dat geldt inmiddels net zo hard voor het aanbod van de informatie in de zoekmachine zelf. Google kan het zich veroorloven om grote, exclusieve, deals te sluiten die voorkomen dat waardevol en populair materiaal in andere zoekmachines verschijnt. Ironisch genoeg verandert er dus veel, maar zou het eindresultaat kunnen zijn dat er eigenlijk weinig verandert. We blijven gewoon Google gebruiken, omdat straks alleen daar nog de informatie te vinden is die we zoeken.
Wil je nog meer lezen? Zoals Axios het zou formuleren, Go deeper:
Een analyse van Brian Morrissey over de toekomst van het zoeken
Een analyse van Casey Newton over de deals tussen uitgevers en AI-bedrijven en zoekmachines
The New York Times over hoe de uitspraak in de VS impact kan hebben op concurrentie in tech
💡Bits & Bytes
Opvallend verhaal over hoe tech-Youtuber MKBHD in aanraking kwam met de FBI
Apple Maps, dat eindelijk ook fietsroutes in Nederland ondersteunt, is nu ook beschikbaar op web
Openvibe brengt verschillende gedecentraliseerde sociale netwerken zoals Mastodon, Threads en Bluesky samen in één app, zoals de ‘fediverse’ bedoeld is.
Verhaal over ‘Banana’, het meest gespeelde spel op Steam. Banana is een clicker game, en tweederde van de ‘spelers’ zijn robots.
The New York Times over de impact van klimaatverandering op onze kaasstad Gouda
Microsoft heeft OpenAI als concurrent aangemerkt in hun jaarlijkse rapport. Saillant omdat OpenAI ook een grote partner van Microsoft is.
In de categorie tenenkrommende AI-gadgets: ‘Friend’, een hanger om je nek die altijd meeluistert en je tekstberichtjes stuurt als ‘vriend’ op basis van wat je meemaakt en wat je er tegen vertelt. Dat is op zichzelf al opvallend, maar de ruzie tussen de oprichter van Friend en een andere gast die claimt dat zijn idee is gestolen is nog opvallender. De ruzie werd online uitgevochten met een tenenkrommende diss-rap video, en een halfnaakte foto van de ene oprichter die de ander uitnodigt voor een (fysiek) gevecht. Dat alles samengevat in deze meme.
Ook Nvidia werkt aan een geavanceerd generatieve video-model, en heeft daarvoor op twijfelachtige wijze content van Youtube en andere platforms gescraped.
De prompts achter Apple Intelligence. “You are a helpful mail assistent”.
Adverteerders boycotten al een tijd Elon Musk’s X. Nu heeft het bedrijf besloten deze adverteerders aan te klagen. De CEO van X legt in een tamelijk bizarre video uit waarom.
Beschouwing van Casey Newton over of we wel/niet in een ‘AI-bubbel’ zitten
Anekdote over een hele dure softwarefout/bug. Een niet goed-geteste update van een aandelenhandel-algoritme zorgde ervoor dat er binnen 11 minuten voor 3 miljard dollar aan aandelen werd gekocht. Benieuwd wat de schade van de Crowdstrike-storing is.
Alweer een goed artikel van 404Media over waar toch al die AI-bagger op Facebook vandaan komt. Je weet wel, Jezus gemaakt van garnalen, graatmagere kinderen op straat, enzovoorts. Blijkt dat er allerlei influencers uit landen als Pakistan en India geld verdienen met het spammen op Facebook, daar ook nog eens door Facebook betaald worden, en anderen ‘leren’ hoe ze ook geld kunnen verdienen op deze manier.
🚒 Nabranders
Vorige editie schreef ik dat de techies voor Trump gaan. Dat geldt echter niet voor alle techies. Meer dan honderd investeerders uit Silicon Valley hebben hun steun voor Kamala Harris geuit.
🕓 Een jaar geleden…
…stuurde ik editie #64. Over Worldcoin, een van de andere bedrijven van Sam Altman, en wierp ik allerlei (filosofische) vragen op: Wat betekent het om mens te zijn, en hoe verhoud je je - als mens van vlees en bloed - tot synthetische entiteiten die een eigen wil en eigen belangen lijken te hebben? En praktisch: hoe bewijs je dat je mens bent? En dan weer filosofisch: is dat straks überhaupt nog nodig? Maakt het uit?
Ben je hier via-via? Schrijf je in voor de nieuwbrief om elke twee weken een nieuwe editie van CouranD te ontvangen!
En, vond je dit leuk? Kan het beter? Heb je tips voor interessante onderwerpen? Laat me weten! Je kan gewoon mailen naar courand@substack.com, of op Substack direct onder deze editie te reageren. En vergeet ‘m niet te delen!
Ocky