CouranD #19 - Een Vliegensvlugge Boodschap
Vliegende auto's, het nut van het kantoor, vliegensvlugge boodschappen, en synthetische data
It may look like a strange beast, but it will change the way transportation happens - Marcus Leng (in NYT)
Goedezondag,
Was jullie de autocorrect in de vorige editie opgevallen? Pijnlijk. Deze editie gaan we terug naar de roots: we zien ze weer eens vliegen. Vliegende auto's, een vlucht door de historie van kantoren, vliegensvlugge boodschappen en ditto data voor kunstmatige intelligentie. En daarnaast: een bonus mystery button aan het einde. Veel leesplezier!
🚘/🛩️ De Vlucht van Vliegende Voertuigen
Voor sommigen zijn vliegende auto's geen science-fiction meer
Vorige editie hadden we het over autonome auto's, deze editie doen we daar nog een schepje bovenop: hoe staat het met (autonoom) vliegende auto's? Zowel de NYT (11 min) als de BBC (8 min) schreven afgelopen tijd fijne medium-long reads over dit ultiem futuristische project.
Dankzij ontwikkelingen in batterijtechnologie, materiaalkunde en computer simulatie is de ontwikkeling van vliegende auto's in een stroomversnelling gekomen. Vooral in elektrische Vertical Take-Off and Landing (of eVTOLs) voertuigen - auto's die zonder startbaan op kunnen stijgen - wordt enorm geïnvesteerd. EVTOLs, vooral wanneer ingezet als taxidienst, worden gezien als een duurzaam en relatief stille manier om het fileprobleem als gevolg van verstedelijking te omzeilen.
Tientallen bedrijven investeren miljarden in onderzoek om deze markt - die volgens Morgan Stanley in 2040 wellicht €1.25 triljard waard is - te veroveren. Een aantal hoofdrolspelers:
Joby, het bedrijf dat Uber's vliegende taxi afdeling overnam, is recentelijk voor € 5.5 miljard euro de markt op gegaan via een SPAC.
Zowel het Duitse Lilium als het Amerikaanse Archer zijn de beurs op gegaan (ja, via SPAC). Saillant detail: Archer rekent zowel United Airlines als Stellantis (het moederbedrijf van o.a. Peogeut) tot haar investeerders.
Volgens sceptici zijn vliegende auto's, net als lekkere vegetarische worstjes, toekomstmuziek. Zij wijzen op een aantal forse hobbels die nog genomen moeten worden, zoals:
Er is allerlei infrastructuur nodig, zoals laad & parkeerplaatsen, 'lucht snelwegen' en landingsplekken. Dit jaar opent in het VK de eerste drone en eVTOL luchthaven.
Mensen vertrouwen autonoom vliegende taxi's wellicht niet direct.
Wetgevers zijn nog lang niet klaar om dit toe te staan. De European Aviation Safety Agency (EASA) heeft ondertussen wel al wat veiligheidsvoorschriften bedacht.
Maar, zoals de BBC opmerkt, àls ons dagelijkse woon-werkverkeer driedimensionaal wordt kan onze omgeving er heel anders uit gaan zien.
🏢 Waar is een kantoor eigenlijk voor?
Het effect van de coronapandemie op het kantoorleven
Corona is nu toch echt op haar retour. Café's mogen weer later open, we mogen thuis weer groepen ontvangen, en ja, we kunnen ook weer vaker naar kantoor. Maar willen we dat wel? In de longread Has The Pandemic Transformed the Office Forever? onderzoekt The New Yorker het effect van de coronapandemie op het kantoorleven (35 min). Het begint met een korte geschiedenis:
Het kantoor in de jaren '80 was enorm hiërarchisch ingedeeld. Grote, afgesloten kantoren voor de hoge bazen, kleine 'cubicles' voor de rest.
Langzaam verdwenen de cubicles, en werd het kantoor meer 'open'. Met name bij tech bedrijven, waar verschillende disciplines in teams met elkaar samenwerken, werd het steeds gebruikelijker om de traditionele scheiding tussen verschillende divisies op te heffen.
Eind jaren negentig deed 'activity based working' zijn intrede. Volgens dat concept zou je werkplek zich moeten aanpassen aan het type werk dat je doet. Samenwerken vraagt om een andere omgeving dan geconcentreerd in je eentje werken. Enter: kantoortuinen, boekbare vergaderzalen en concentratieruimtes.
Door corona werken we inmiddels 'hybride'. Af en toe thuis, af en toe op kantoor. Dat brengt weer nieuwe uitdagingen met zich mee. Hoe gaat het kantoor om met nieuwe hygiëne-richtlijnen? Hoe blijf je betrokken vanuit huis, terwijl je collega's op kantoor zijn? Werknemers kunnen ook niet meer hun werkplek op kantoor claimen en persoonlijk maken; je bent er niet meer elke dag. En dat open kantoor is ook niet alles: face-to-face interactie verdwijnt ironisch genoeg, en digitale interacties stijgen.
Waar gaat het heen? Het kantoor wordt steeds virtueler. Het kantoor bevindt zich straks misschien wel volledig in de cloud: compleet met whiteboards, bureaus, en virtuele schermen. En als je iets gemist hebt, kan je het gewoon terugkijken.
“Those spaces will very quickly become the center of gravity for work,” he went on. “We’ll use them in the kitchen, we’ll use them in transit to our jobs. Even when we move back into real estate, we won’t be back to one hundred per cent. You will come into the office, do your work, and then roll up your workspace and take it with you.”
Ons niet gezien. Je kan het ook anders aanpakken: koop een busje en werk gewoon on the road, zoals deze mensen (8 min).
🛵Instant Bezorgd
Boodschappen die binnen een kwartier voor je deur staan, hoe kan dat?
Het kan je haast niet ontgaan zijn: Nederland (en Europa) heeft er een boodschappendienst bij. Na de kruidenier kwam de supermarkt, toen de bezorg-super (Picnic, Crisp) en nu: de instant winkel. Deze kleurrijke merken laten koeriers - vaak werknemers, geen ZZP'ers - op (e)-bikes en scooters eten binnen 10 minuten bezorgen. In Nederland was Gorillas de eerste grote naam; in Turkije heeft Getir sinds 2015 al miljoenen klanten verzameld. The Guardian schreef een vermakelijk stuk over hoe die diensten werken, en wat we er van kunnen verwachten (16 min).
Instant supermarkten springen als paddenstoelen uit de grond in Europa. In dit eerste half jaar van 2021 hebben Europese investeringsfondsen al anderhalf miljard euro in de industrie gepompt, bijna drie keer zoveel als in heel 2020. Deze supermarkten opereren vanuit zogenaamde 'dark stores', strategisch gepositioneerde winkeltjes waar geen klanten komen maar alleen 'order pickers' (medewerkers die boodschappentasjes vullen).
Business Insider schreef beschrijft in dit heldere artikeltje hoe het instant business model werkt (6 min). De winkels hebben relatief weinig kosten, onder andere omdat er maar een relatief klein aanbod is (maximaal 4.000 in plaats van 40.000 verschillende producten) en ze behalen marge doordat de producten net iets duurder zijn dan in de 'langzame' bezorgsuper. Bovendien, winst is op dit moment nog niet een doelstelling 🧐.
Er wordt wel getwijfeld aan de langdurige levensvatbaarheid van dit concept, want:
de marges op producten zijn flinterdun en daar moet ook nog de levering uit betaald worden, en;
het is nog niet duidelijk waarmee deze winkels zich onderscheiden. Maakt jou het uit of je bij Deliveroo of Uber Eats bestelt?
In het Guardian artikel vraagt de schrijver zich daarnaast hardop af wat het maatschappelijke effect van deze 'innovatie' gaat zijn. Wordt de buurtsuper - die ook een sociale rol in de buurt speelt - hiermee weggeconcurreerd? Willen we wel dark stores in ons straatbeeld? En wat gebeurt er als deze bedrijven wél winst moeten gaan maken, worden de bezorgers dan alsnog uitgeknepen?
Hoe dan ook, na taxi's, restaurant's, daten en films kijken komen de boodschappen nu instant, wat wordt het volgende slachtoffer?
🧠 De data van je dromen
'Kunstmatige' data kan kunstmatige intelligentie beter maken, maar niet zonder risico's
Om kunstmatige intelligentie te trainen heb je data nodig, veel data. Maar soms zijn die niet beschikbaar, of kost het te veel tijd en geld om deze te verzamelen. Gelukkig zijn er tegenwoordig bedrijven die daarbij kunnen helpen door 'synthetische data' aan te bieden. Kunstmatige data dus. Zo is er een bedrijf dat kunstmatige 3D-modellen van mensen produceert, die gebruikt kunnen worden om modellen voor gezichtsherkenning te trainen. Gezichtsherkenning werkt pas als het onderliggende model heel veel beelden van gezichten heeft gezien, en met synthetische data kun je in een mum van tijd dat soort beelden genereren, zonder dat je echte mensen hoeft te gebruiken. Dik, dun, wit, bruin, blij, verdrietig - het kan allemaal. "Realistic, but not real". MIT Technology Review legt het concept helder uit in dit stuk (8 min).
Synthetische data heeft verschillende toepassingen:
Gezichtsuitdrukkingen helpen machines bij het analyseren van de 'alertheid' van autobestuurders;
3D-modellen van auto's met verschillende kleuren, deuken, en misvormingen helpen om geautomatiseerde auto-inspecties mogelijk te maken, en;
Synthetische klant-data voor verzekeraars, banken en telecombedrijven wordt gebruikt om statistieken te delen met derde partijen zonder dat daar data van echte klanten aan te pas komen.
Maar er zijn ook beperkingen en nadelen:
Hoewel nep-data in principe privacy proof zou moeten zijn, kan het toch mogelijk zijn de gegevens terug te herleiden naar echte mensen. Er ligt nog altijd echte data ten grondslag aan het synthetische alternatief en dat brengt het risico met zich mee dat echte gegevens gereproduceerd worden.
Bias is een groot probleem in kunstmatige intelligentie en synthetische data lijkt dat probleem niet (voldoende) op te lossen.
Het lijkt vooralsnog niet mogelijk om zowel privacy-vriendelijke als 'eerlijke' (niet-bevooroordeelde) synthetische data te genereren.
Synthetische data biedt een aantal voordelen en voor sommige toepassingen kan het een effectieve oplossing zijn. Toch is voorzichtigheid geboden, zoals bij alles dat met kunstmatige intelligentie te maken heeft.
💡Bits & Bytes
Wetenschappers hebben een soort natuurwet ontdekt over hoe mensen zich in steden bewegen: de universial visitation law of human mobility. Meer hierover in NRC (2 min), inclusief filmpje met mooie visualisaties.
Historico - 'Today in History'. Leuk appje dat je vertelt wat er in het verleden op deze dag is gebeurd
Interessant artikel van Bloomberg over het safety team van AirBnB - de mensen die de nazorg doen nadat de verhuur van een appartement ongelooflijk mis is gegaan - denk aan moord, brand, vernieling (25 min).
Een mooie, interactieve 3d-kaart waarin de leeftijd van gebouwen in Nederland gevisualiseerd wordt.
📷 Beeld van de week
Alle wedstrijden van EURO 2020 in één grafiek - Flowingdata.com
Ben je hier via-via? Schrijf je in voor de nieuwbrief om elke twee weken een nieuwe editie van CouranD te ontvangen!
En, vond je dit leuk? Kan het beter? Heb je tips voor interessante onderwerpen? Laat het ons weten! Je kan gewoon mailen naar courand@substack.com. En vergeet ‘m niet te delen en door te sturen!
Barend en Ocky