CouranD #90 - Boeken en beredeneren
Over de toegankelijkheid van boeken, het nieuwe model van OpenAI, de meest gegooglede afkortingen, Flappy Bird, en meer...
Goedezondag,
Een korte intro deze keer. De afgelopen twee weken waren relatief rustig, los van Prinsjesdag en de introductie van de iPhone 16. En oh ja, een verijdelde aanslag op Trump. En ontploffende piepers.
Uiteindelijk nog best wat opvallend nieuws dus de afgelopen weken. Ook op persoonlijk vlak (💍), maar daar gaat deze nieuwsbrief niet over. Nu hoor ik de ruim 1600 ontvangers van deze nieuwsbrief al denken: waar gaat ‘ie dan wel over?
Deze editie bespreek ik de bekoelende liefde voor boeken en de introductie van het nieuwste taalmodel van OpenAI: OpenAI o1.
En de lijst met Bits & Bytes is deze keer lekker lang. Over de meest gegooglede afkortingen, Flappy Bird, kleurstof om je huid doorzichtig te maken, bizarre AI-filmpjes, en meer…
Enjoy!
📚 De liefde voor boeken is ver te zoeken
Lezen is goed voor je. En het is leuk. En belangrijk; hoe meer er in een samenleving gelezen wordt, hoe beter. Maar dan moet het materiaal wel toegankelijk zijn, en moet men wel de vaardigheden, middelen en tijd hebben om te lezen. Helaas is dat niet voor iedereen het geval. Boeken zijn duur.
Twee recente ontwikkelingen zorgen ervoor dat de toegankelijkheid van boeken steeds meer onder druk staat. In Nederland gaat de BTW op boeken omhoog van 9% naar 21%, wat boeken nog minder toegankelijk maakt. En in de VS heeft The Internet Archive een rechtszaak verloren over het uitlenen van ebooks. Bibliotheken maken gebruik van een systeem waarbij ebooks worden uitgeleend alsof het fysieke boeken zijn: er kan maar één exemplaar/kopie tegelijk worden uitgeleend. En dat exemplaar is in principe eigendom van de bibliotheek. The Internet Archive heeft iets vergelijkbaars met Open Library: een online bibliotheek waarop mensen digitale kopieën van boeken kunnen lenen. Een aantal van de grootste uitgevers in de VS heeft The Internet Archive aangeklaagd op gronde van copyrightschending, en heeft die rechtszaak gewonnen. Molly White schreef een scherpe analyse over deze uitspraak, en legt uit waarom dit een zorgelijke ontwikkeling is. Los van het feit dat op deze manier boeken minder toegankelijk worden, ondergraaft de uitspraak volgens White het belang van bibliotheken als kritieke infrastructuur met een publieke functie.
Zo ver gaat het (voor zover ik weet) nog niet in Nederland. Maar het feit dat er een politieke meerderheid is om de belasting op boeken drastisch te verhogen geeft aan dat het publieke belang van (toegang tot) boeken minder vanzelfsprekend is geworden.
Gelukkig is er ook hoop. Dankzij #BookTok worden boeken populairder (onder jongeren), en stijgt de verkoop. En hier nog tien tips om van boeken lezen een gewoonte te maken.
🍓 Het aantal R’en in Strawberry
Ja, ook ik kan er niet omheen: de aankondiging van het nieuwste taalmodel van OpenAI: OpenAI o1. Zo baanbrekend dat het bedrijf het nodig vond om de teller te ‘resetten’ naar 1. Een nieuw paradigma in taalmodellen vraagt om een vernieuwd versiebeheer, blijkbaar.
Wat is er zo bijzonder aan dit model? De belangrijkste verandering is dat dit model ‘nadenkt’ voordat het een antwoord geeft. Het is in staat om een aantal elkaar opvolgende denkstappen te nemen om tot een antwoord te komen. Dit in tegenstelling tot eerdere modellen die - om het een beetje plat te slaan - alleen maar voorspelden wat een logisch volgend woord (of letter) is in het antwoord op de vraag die je het stelt, en daarbij zo goed mogelijk probeert te ‘lijken’ op een logisch en accuraat antwoord. Dat maakt deze modellen geschikt als schrijfassistent en hulpje bij het beantwoorden van relatief simpele vragen, maar bij complexere vraagstukken waarbij er geredeneerd moet worden krijgen ze het moeilijk.
OpenAI o1 adresseert dat probleem door middel van ‘reasoning’. Het model denkt na voordat het een antwoord geeft, en is daardoor geschikter voor wiskundige en wetenschappelijke vraagstukken. Daardoor kan het denkproces verfijnd worden, verschillende strategieën geprobeerd worden, en fouten beter herkend worden. Deze professor demonstreert het aan de hand van een aantal complexe vraagstukken, zoals het oplossen van een kruiswoordpuzzel.
Een van de bekendste ‘fouten’ die de eerdere modellen van OpenAI maakten gaat over het aantal keer dat de letter ‘r’ voorkomt in het woord ‘strawberry’. Sinds de introductie van ChatGPT konden mensen het niet laten om deze simpele vraag te stellen, en het foute antwoord (met veel dedain) te delen. OpenAI o1 beantwoordt deze vraag nu wel goed. De codenaam van dit model was ook ‘Strawberry’, ik vermoed een knipoog naar deze tekortkoming in de eerdere GPT-modellen van OpenAI.
💡Bits & Bytes
Binnenkort kun je in de EU via Whatsapp ook berichten naar andere berichtenapps sturen. Het is een stap richting (de door EU gemandateerde) interoperabiliteit tussen berichtenapps.
Waarom het moeilijk is voor AI om geloofwaardige afbeeldingen van Kamala Harris te genereren
Het gerucht gaat dat Apple nadenkt over een product dat kan concurreren met de Ray-Ban AI brillen van Meta. Dat vraagt om een heel ander concept en andere aanpak dan de Vision Pro van Apple.
Wetenschappers hebben ontdekt dat een bepaalde soort kleurstof voor voedsel gebruikt kan worden om huid doorzichtig te maken.
Eindelijk hebben mensen op Reddit, na jaren onduidelijkheid, uitgevogeld wie de mysterieuze beroemdheid is op een obscuur stuk stof dat de gemoederen al jaren bezighoudt. Het was een grote speurtocht, waarbij allerlei methoden en technieken werden gebruikt die ook van pas komen bij andere onopgeloste (en meer serieuze) zaken.
Zijn hobby-apps zoals Strava en Goodreads de nieuwe online sociale netwerken? Daar lijkt het wel op. Mensen willen de algoritmische chaos en giftigheid van de ‘oorspronkelijke’ sociale media ontvluchten, en vinden verbinding bij apps die zich richten op specifieke interesses. Toch ligt dezelfde dynamiek op de loer: op Instagram wil je er goed uit zien, op hobby apps wil je laten zien hoe belezen of sportief je bent.
In de categorie bizarre en bijzondere AI-filmpjes, hier een fijne collectie:
een pretpark waarin de attracties en bezoekers gemaakt zijn van hotdogs
Een gelikte trailer voor een Franse TV-serie met allerlei beroemdheden zoals Elon Musk en Joe Biden.
Deze is lastig te beschrijven, gewoon kijken
Een uitgebreide analyse van het economische model van OnlyFans
ProRata.AI is een start-up die zegt omzet uit AI chatbot abonnementen te kunnen attribueren en daarmee omzet te kunnen delen met eigenaren van de content waar deze bots gebruik van maken.
Flappy Bird komt terug, maar deze keer zit er een crypto-sausje aan (en daar is de oorspronkelijke maker niet bij betrokken)
SocialAI is een sociaal netwerk zonder menselijke volgers, maar alleen maar AI-bots
Dat roept de vraag op die steeds relevanter lijkt te worden op het internet: Is anybody out there?
Zoals jullie weten ben ik fan van Arc. Onlangs werd bekend dat er een grote kwetsbaarheid in de app zat waardoor hackers met groot gemak schadelijke code konden plaatsen bij nietsvermoedende gebruikers. Gelukkig is daar geen gebruik van gemaakt, en is het gat inmiddels gedicht.
De visie van de CEO van Oracle is dat er overal continue camera’s moeten aanstaan, waardoor iedereen zich zal gedragen. Klinkt als een dystopisch panopticon op grote schaal.
Het handboek voor medewerkers van de grootste YouTuber ter wereld, MrBeast
Cards Against Humanity klaagt Elon Musk aan voor het oneigenlijk gebruik van waardevolle grond in Texas. Dat is een headline die ik niet had verwacht ooit te lezen. Blijkbaar willen de mensen achter Cards Against Humanity (dat grove, maar hele leuke kaartspel) het Trump zo moeilijk mogelijk maken om een muur tussen Mexico en de VS te bouwen.
Jony Ive, de beroemde ex-ontwerper van Apple, werkt aan een nieuw apparaat met Sam Altman
🕓 Een jaar geleden…
…stuurde ik editie #67. Over de ambities van Apple in live sports. En over clubhouse, en over Spiral Town en vergelijkbare door AI-gegenereerde kunstwerken waar herkenbare patronen in verwerkt zijn.
📷 Beeld van de week
Ben je hier via-via? Schrijf je in voor de nieuwbrief om elke twee weken een nieuwe editie van CouranD te ontvangen!
En, vond je dit leuk? Kan het beter? Heb je tips voor interessante onderwerpen? Laat me weten! Je kan gewoon mailen naar courand@substack.com, of op Substack direct onder deze editie te reageren. En vergeet ‘m niet te delen!
Ocky