CouranD #50 - Verlichtende medicijnen
Over medicijnen tegen obesitas en generative A.I.
There is already more content created than we can ever consume. My wife and I have a backlog of movies and TV shows that is hundreds of hours long. We’ll never finish it. Will it matter if AI adds more stuff to that backlog? - Evan Armstrong
Goede zondag,
We zijn weer terug. Tijdens de feestdagen waren we druk met allerlei (leuke!) sociale verplichtingen en hebben we een editie overgeslagen, maar in het nieuwe jaar zijn we van plan weer consequent elke twee weken jullie inbox te vullen met interessante onderwerpen. Deze keer ook geen terugblik editie met toplijstjes, daar zijn er al genoeg van. We gaan gewoon door met waar we mee bezig waren.
Deze editie bespreken we medicijnen tegen obesitas, en praten we verder over generative A.I. (zoals GPT). Tips een feedback is natuurlijk altijd welkom!
Welkom in 2023!
💉 Zware vragen voor verlichtende medicijnen
Nieuwe obesitas medicijnen zijn veel effectiever, en dat is ingewikkeld
Volgens de WHO is het aantal mensen met obesitas verdrievoudigd sinds 1975; inmiddels heeft 40% van de volwassenen overgewicht en 13% obesitas. Aan die ontwikkeling komt wellicht een eind door een nieuwe generatie medicijnen. Nature beschrijft deze recente ontdekkingen en ook de ethische dilemma’s die ermee gepaard gaan.
Sinds het begin van dit millennium zijn wetenschappers op zoek naar medicijnen die helpen met de bestrijding van obesitas. Eén manier om dit te doen is door een stof toe te dienen die lijkt op de hormoon genaamd GLP-1. (Niet te verwarren met GPT-1.) Vroege studies met deze aanpak voor patiënten met diabetes type-2 zorgden voor een gewichtsafname van een paar procent, maar ook voor hartproblemen. Wat de onderzoekers destijds echter ook opvielen: de medicijnen zorgen voor een afname in hongergevoel. Daarmee werd de deur geopend voor het gebruik van deze medicijnen voor alle mensen met obesitas (niet alleen die door diabetes).
Sindsdien worden er in rap tempo betere behandelingen ontwikkeld.
Het medicijn Semaglutide (ook wel bekend als merknaam Ozempic) liet in een recent onderzoek een gemiddeld gewichtsverlies van 15% zien, in combinatie met een verbetering in de hart- en vaatgezondheid.
Inmiddels staat de volgende concurrent, Tirzepatide, voor de deur. Die zou effecten hebben die vergelijkbaar zijn met chirurgie.
Maar de toepassing van deze medicijnen voor obesitas roept, onder andere bij artsen, een aantal ethische dilemma’s op.
Wie gaat dat betalen? Het is nog onbekend of de effecten blijvend zijn. Als patiënten deze medicijnen (in de vorm van injecties) hun leven moeten blijven nemen gaat dat veel geld kosten. In Nederland worden deze medicijnen vergoed door verzekeraars in specifieke gevallen, omdat er ook veel kosten gepaard gaan met de gevolgen van obesitas.
Hoe voorkomen we dat deze medicijnen ‘verkeerd’ ingezet worden? Bijvoorbeeld door mensen die prima gezond zijn, maar gewoon dunner willen worden en hierin een ‘quick fix’ zien?
De Tijd schrijft daarnaast over een recent ontstaan tekort aan Ozempic. Nadat onder andere Elon Musk op Twitter het middel had aangeprezen en het viraal ging op TikTok. Patiënten met diabetes kunnen in sommige gevallen nu ook niet meer aan de medicijnen komen. Wie heeft er dan voorrang?
Geen vooruitgang lijkt zo zonder ethische be-zwaren.
B.K.
Nog even over Generative A.I.
Niet de technologie zelf, maar de toepassing ervan is veelbelovend
Vorige editie schreef ik al over ChatGPT, en het heeft me de afgelopen weken niet meer losgelaten. De technologie is indrukwekkend, maar als je er iets langer mee speelt zie je ook de beperkingen ervan. Toch ben ik er van overtuigd dat dit enorme impact gaat hebben. Niet zozeer vanwege de technologie zelf, maar juist de toepassing ervan. In tegenstelling tot bijvoorbeeld blockchain en crypto - dat nog steeds min of meer een oplossing op zoek naar een probleem is - is ChatGPT (en vergelijkbare tools) nu al de basis voor allerlei oplossingen voor echte problemen. Bovendien is het gebruiksvriendelijk. Zelfs je digibetische tante kan (en wil!) er nu al mee spelen.
Evan Armstrong van Every schrijft dat ook in zijn stuk waarin hij zes theorieën over kunstmatige intelligentie presenteert. Generative A.I. technologieën zoals GPT-3 worden aan de lopende band verwerkt in allerlei al bestaande of nieuwe apps die van zichzelf al gebruiksvriendelijk zijn.
People are hungry for products that can perform these tasks. However, the winners will be determined by software questions, not AI ones.
Natuurlijk laat de technologie nog te wensen over, maar zelfs in de huidige, beperkte vorm zijn er allerlei concrete toepassingen voor. Toepassingen die nu relevant zijn, en niet afhankelijk zijn van een toekomst die er nog niet is (zoals de ‘metaverse’ of schaalbare en snelle blockchain-oplossingen). Zo helpt het bijvoorbeeld journalisten bij het schrijven van artikelen, en helpt het lezers met het samenvatten van lange, complexe stukken. Sterker nog: voor dit stukje heb ik ook de hulp van GPT ingeroepen, die naadloos verwerkt zit in de A.I.-assist tool van Notion.
Toch is er ook (gelukkig!) gezonde scepsis. Deep Learning-expert François Chollet stelt in dit stuk van Futurism dat de hype rondom GPT te ver gaat. Hoewel de technologie indrukwekkend is, gaat het niet de mensheid veranderen. Daar ben ik het mee eens, maar als je het beoordeelt op de (bewezen) waarde die het nu al heeft voor hele specifieke onderwerpen, ben ik minder sceptisch. In een goed stuk over Generative A.I. verkent MIT technology review wat er overblijft ‘na de hype’: het verdwijnen van technische barrières om te creëren.
Dat doet overigens niets af aan de terechte zorgen die er zijn over de negatieve gevolgen van deze technologie. De moeite om fake news te genereren en te distribueren wordt hierdoor steeds kleiner, en dat is gevaarlijk. Casey Newton schreef over een bijzondere methode om dat te bestrijden: ‘radioactieve’ data. Daarnaast wekt ChatGPT de illusie dat het de wereld ‘begrijpt’, maar is dat absoluut niet het geval. Een naïeve overtuiging van de intelligentie van ChatGPT is ook gevaarlijk, omdat je dan alles voor zoete koek aanneemt, en de tool gaat gebruiken voor zaken waar het eigenlijk helemaal niet geschikt voor is. Wat dat betreft raad ik jullie aan deze podcastaflevering van de Ezra Klein Show eens te luisteren.
O.W.
💡Bits & Bytes
Afgelopen week vond CES plaats, de grootste gadget beurs van de wereld. Een aantal goede samenvattende artikelen:
Wired’s ‘best of CES’. Van Sony’s elektrische auto tot JBL gehoorapparaten
CNET neemt en stap terug en ziet 6 grote trends.
Voor de meer nerdige lezers: een video over de tofste aankondigingen volgens The Verge.
Een toffe website vol met geschiedenis, verteld aan de hand van kaarten.
Hilarisch twitter draadje over voorspellingen die 100 jaar geleden over 2023 gedaan zijn. Persoonlijke favoriet: alleen maar mooie mensen.
Je wist niet dat je het nodig had: een LOL-verifier. De recorder die bevestigd dat je daadwerkelijk hardop lacht als je LOL typt.
Een leuk visueel artikel over de verrassende statistiek achter vermogensverdeling.
📷 Beeld van de week
Een jaar geleden publiceerden we Editie #29, met een stuk over reizen naar de maan, en een kritische blik op Web3
Nieuw jaar, nieuwe karma! Waardeer jij de nieuwsbrief en wil je ons een handje helpen? Deel de CouranD dan met een vriend/vriendin/collega!
En, vond je dit leuk? Kan het beter? Heb je tips voor interessante onderwerpen? Laat het ons weten! Je kan gewoon mailen naar courand@substack.com. En vergeet ‘m niet te delen!
Barend en Ocky